Τι είναι η
αρτηριακή πίεση;
Αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη που προωθεί το αίμα μέσω των αρτηριών σε
όλους τους ιστούς του σώματος, εξασφαλίζοντας την συνεχή κυκλοφορία του
αίματος. Η καρδιά μας είναι μία μικρή αλλά ισχυρή μυϊκή αντλία που κατά τη
διάρκεια της ζωής μας «κτυπά» συνεχώς, δηλαδή συστέλλεται και διαστέλλεται, με
ρυθμό περίπου 60-80 φορές το λεπτό, στέλνοντας 5 λίτρα αίματος το λεπτό σε όλο
το σώμα. Η πίεση του αίματος μπορεί να παρομοιασθεί με την πίεση που ασκείται
μέσα σε ένα λάστιχο ποτίσματος. Για να τρέξει το νερό από την μία άκρη του
λάστιχου στην άλλη, χρειάζεται η δύναμη της βρύσης που θα ωθήσει το νερό σε
αυτή την κίνηση.
Πως εκφράζεται η αρτηριακή πίεση; Η αρτηριακή
πίεση εκφράζεται με δύο αριθμούς. Ο γιατρός σας θα σας πει ότι η πίεσή σας
είναι π.χ. 120 με 80 mmHg . Ο μεγάλος αριθμός (το 120) είναι η πίεση μέσα στις
αρτηρίες όταν η καρδιά σας κτυπά και εξακοντίζει το αίμα στην αορτή και
καλείται συστολική πίεση. Ο μικρός αριθμός (80) είναι η πίεση όταν η καρδιά σας
χαλαρώνει ανάμεσα σε δύο διαδοχικούς κτύπους και καλείται διαστολική πίεση. Το
mmHg σημαίνει χιλιοστά στήλης υδραργύρου και είναι η διεθνής μονάδα μέτρησης
της αρτηριακής πίεσης.
Είναι σταθερή η πίεση σας όλο το 24ωρο; Η αρτηριακή
πίεση μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια της ημέρας ή από ημέρα σε ημέρα. Μπορεί να
βρεθεί αυξημένη κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης ή όταν είστε ψυχικά
φορτισμένος ή όταν έχετε υπερβολικό άγχος οπότε και η καρδιά δουλεύει πιο
γρήγορα. Αντίθετα, συνήθως η πίεσή σας βρίσκεται χαμηλότερη όταν είστε
ξεκούραστος ή κοιμάστε οπότε και η καρδιά σας δεν χρειάζεται να λειτουργεί με
εντατικούς ρυθμούς. Αυτό είναι εντελώς φυσιολογικό. Επίσης η πίεση μεταβάλλεται
και μόνο με την αλλαγή της στάσης του σώματος. Πχ από την καθεστηκυία θέση στη
όρθια στάση, η πίεση είναι διαφορετική. Επίσης η πίεση, όπως και πολλές άλλες
λειτουργίες του οργανισμού, ακολουθεί μία κιρκάδια (νυχθημέρια) διακύμανση κατά
την διάρκεια του 24ώρου. Τις πρώτες πρωινές ώρες μετά το ξύπνημα η πίεση
συνήθως είναι αυξημένη. Ακολούθως σταδιακά σταθεροποιείται κατά την διάρκεια
της ημέρας μέχρι τις νυκτερινές ώρες του ύπνου όπου συνήθως μειώνεται στα
χαμηλότερα επίπεδά της. Αυτή η φυσιολογική μείωση της πίεσης κατά τις ώρες του
ύπνου σε σχέση με την πίεση της ημέρας παρατηρείται περίπου στους 6 με 7 από
τους 10 υπερτασικούς οι οποίοι καλούνται dippers ενώ αυτοί που δεν παρουσιάζουν
αυτή την μείωση καλούνται non-dippers. Οι τελευταίοι φαίνεται να είναι πιο
επιρρεπείς να υποστούν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα. Ωστόσο, αν
εσείς εργάζεσθε σε νυχτερινή βάρδια, τότε η νυχθημέρια διακύμανση της πίεσης
σας αλλάζει και σιγά –σιγά συγχρονίζεται με το πρόγραμμα των ωρών
εργασίας και αναπαύσεώς σας αντίστοιχα.